Ciężkie przeprawy Linuksa na chińskim tablecie z procesorem x86 Intela

Share

Tablet z procesorem x86 i Windowsem 8.1 powinien zachowywać się podobnie jak jak netbook, czy konwertowalny laptop - powinien w miarę łatwo pozwalać na zainstalowanie własnego systemu operacyjnego. W przypadku posiadanego przeze mnie tabletu Teclasta nie było tak łatwo, głównie przez własnościowe rozwiązania niewspierane przez Linuksa.

Mimo tego jako tako udało mi się odpalić najnowsze Xubuntu i wykonać parę testów, porównać osiągi z Raspberry Pi 2 dzięki benchmarkom phoroniksa.

Linux na tablecie x86

Tablety z procesorami Bay Trail Intela i Windowsem 8.1 są powszechnie dostępne. Oferują je Chińczycy, jak i więksi producenci sprzętu komputerowego. Ceny zaczynają się poniżej 400 zł. Ja do różnych testów i mobilnej astrofotografii wybrałem chińskiego Teclasta X80h, który oferuje 2 GB RAM i typowego czterordzeniowego Bay Traila.

Linux na takich tabletach nie jest sprawą prostą i oczywistą. Tak jak w przypadku netbooka Lenovo Flex 10 mamy do czynienia z 32-bitowym UEFI na 64 bitowym procesorze. Proces przygotowania bootowalnegego pendrive jest taki sam - bierzemy 64 bitowe Ubuntu lub jego pochodną i nagrywamy za pomocą Rufusa, po czym kopiujemy plik bootia32.efi i gotowe.

Zaczynamy od podłączenia tabletu do zewnętrznego ekranu (zapewne ma wyjście HDMI). Jest duża szansa że ekran tabletu pod Linuksem nie będzie działał. Do tabletu podłączamy hub USB z klawiaturą i wspomnianym pendrive, następnie z wciśniętym klawiszem shift klikamy na uruchom ponownie. To wyświetli menu pozwalające wybrać urządzenie UEFI, które ma zostać uruchomione. Wybieramy pendrive i czekamy na rezultaty.

Niestandardowy interfejs wyświetlacza, czy niewspierany moduł WiFi to w takich tabletach częste zjawisko. Jeżeli chcesz mieć w pełni sprawny tablet z Linuksem musisz trochę poszukać w sieci za modelem, który nie robi problemów. Poza tym inerfejs dotykowy nie jest mocną stroną klasycznych środowisk graficznych, więc mysza/touchpad i klawiatura będą raczej nieodzowne (np. te małe razem z etui na tablet).

Xubuntu 15.04 na Teclaście

Jak wspominałem nie działa WiFi, ani wyświetlać w tablecie. Obraz po HDMI działa bez większych problemów. Co ciekawe w ustawieniach ekranów oba wyświetlacze były listowane. Korzystając z USB OTG i huba podłączyłem klawiaturę, mysz, dongiel WiFi i pendrive z systemem. O dziwo cała czwórka działała bez problemów.

Jako że nie instalowałem systemu to przeprowadziłem tylko w miarę oszczędne co do zależności benchmarki. Wybrałem więc szereg benchmarków, jakie wykonano na Raspberry Pi 2, a rezultaty owych benchmarków okazały się korzystne dla tabletu z procesorem Intela. Osiągnął on wyraźną przewagę nad układem Broadcoma obecnym w Raspberry Pi.

Tablet jako netbook

Wystarczy dodać etui z touchpadem i klawiaturą a otrzymamy z tabletu coś w stylu netbooka. Bardzo lekkie i małe urządzenie, na którym będzie można zrobić więcej niż na Androidzie - o ile mamy takie wymagania. Nie będzie to demon prędkości, ani zastępstwo większego laptopa z lepszymi komponentami. Niemniej możliwość odpalania oprogramowania pod MS Windows, czy potencjalnie też Linuksowego stanowi ciekawą opcję dla bardziej wymagających użytkowników ;) Niestety własnościowe rozwiązania sprzętowe dość często będą ograniczać możliwość wykorzystania Linuksa.

x86 na urządzenia wbudowane?

Bay Trail to chyba powód dla zadowolenia Intela. Ta rodzina procesorów dostępna jest na budżetowych laptopach jak i w praktycznie wszystkich tabletach z Windowsem 8. W miarę dobre cztery rdzenie i układ graficzny znacznie lepszy od tego oferowanego w starych Atomach, które przegrywały z ofertą AMD. Bay Trail dostępny jest też na płytce Minnowboard Max, choć jako produkt niszowy niezbyt tani w porównaniu do tabletów.

Zarówno AMD jak i Intel mają w swojej ofercie układy do tabletów - o bardzo niskim TDP i zarazem niezbyt wygórowanej cenie. Jako single board computer procesory x86 mogłyby zaoferować większą gamę możliwości niż układy ARM. Obsługa DirectX, czy OpenGL (a nie tylko OpenGL ES), możliwość uruchomienia MS Windows i aplikacji np. do obsługi bardziej specjalistycznego sprzętu. Do tego w zależności od wybranego układu/procesora obsługa SATA III, USB 3, Ethernetu, wielu ekranów itp. Jak na razie poza minnowboard nie ma niczego tego typu na rynku. Z tanich rozwiązań są chińskie tablety i dongle. Można mieć nadzieję że gdy Bay Trail zacznie być zastępowany przez Cherry Trail / Braswell to nadmiar Bay Traili trafi do niszowych płytek dla fanów internetu rzeczy.