iOptron MiniTower - solidny montaż azymutalny z napędem
Montaże iOptron MiniTower i MiniTower Pro to jedne z masywniejszych zmotoryzowanych montaży azymutalnych. Przy nośności 11-15 kg oferują napęd w obu osiach wraz z systemem GoTo i GPS. Dodatkowo zamiast przeciwwagi można zamocować drugi mniejszy teleskop. W tym artykule opiszę moje doświadczenia z montażem iOptron MiniTower.
Montaże azymutalne iOptrona
iOptron oferuje szereg montaży azymutalnych. CubePro jest znacznie mniejszy i oferuje udźwig 3,5 kg. MiniTower to bohater tego artykułu. Został on niedawno zastąpiony przez model MiniTower II. Najwyższej w szeregu stoi MiniTower Pro o większym udźwigu i lepszym trójnogu. MiniTower II ma (wg. opisu użytkowników) tą samą mechanikę co MiniTower Pro, lecz ma lżejszy trójnóg oferowany z montażem MiniTower.
W Polsce montaże te oferuje Astromarket. Dostępne są także w wybranych europejskich sklepach (Altair Astro, Teleskop Express i inne).
Montaże te przeznaczone są do wizualnych obserwacji za pomocą różnorakich teleskopów. Długie tuby mogą zawadzać o trójnóg, lecz można zastosować przenośny słup iOptrona zamiast trójnogu. Zazwyczaj użytkownicy wieszają na nich refraktory i katadioptryki, w tym duże SCT.
Montaże azymutalne nie nadają się do astrofotografii DS ze względu na rotację pola (można stosować derotatory ale przy takich montażach nie jest to chyba zbyt opłacalne). Są jednak czasami stosowane do fotografii Słońca, Księżyca, czy planet - choć rotacja pola nadal może ograniczać czas zbierania materiału.
Konstrukcja, mechanika montażu MiniTower została dokładnie przedstawiona na astro4u. MiniTower Pro posiada podobną, choć solidniejszą konstrukcję.
Użytkowanie montażu MiniTower
Montaż może być zasilany z baterii - 8 paluszków mieszczących się w pojemniku wewnątrz głowicy montażu. Można zasilać go także z 12V zasilacza. Przy częstych zmianach położenia montażu (używanie GoTo) baterie mogą zostać szybko rozładowane. Wtedy montaż może się resetować lub zgłaszać brak połączenia z jednym z silników.
Po rozstawieniu trójnogu z głowicą montażu należy ją wypoziomować. Z boku głowicy mamy wskaźnik poziomu, a poniżej głowicy trzy śruby pozwalające ustawić poziom (bańka powietrza powinna być dokładnie pośrodku tarczy wskaźnika). Od wypoziomowania zależy dokładność prowadzenia montażu.
Kolejna czynność to skierowanie montażu na południe. Na drugim boku głowicy montażu będzie strzałka, którą kierujemy na południe najdokładniej jak potrafimy. Od tego też zależy dokładność prowadzenia i wskazywania obiektów za pomocą GoTo (chyba że dodatkowo ustawimy GoTo na gwiazdach). Plastikowa duża śruba pomiędzy śrubami poziomującymi blokuje oś azymutu. Wystarczy ją odkręcić, ustawić głowicę i dokręcić blokując oś.
Możemy przystąpić do mocowania przeciwwag i teleskopów. W przypadku małych lekkich refraktorów można pominąć przeciwwagi. Przy tubach o wadze kilku kilogramów należy je już umieszczać na pręcie przeciwwagi (poprawia to stabilność zestawu jak i pozwala na równą pracę silników napędzających montaż). Na pręcie przeciwwagi można zamocować też uchwyt (wchodzący w skład zestawu) do dovetaili Vixena (drugi uchwyt na teleskop) pozwalający jako przeciwwagi użyć drugiego teleskopu.
Pręt przeciwwagi wkręcamy w gniazdo na głowicy montażu. Duże pokrętło wokół niego to blokada osi wysokości. Przy montowaniu teleskopu luzujemy oś i przykręcamy teleskop. W tym momencie trzeba go wyważyć - przykręcić dovetail w pozycji, w której teleskop nie będzie leciał ani do przodu ani do tyłu (co w tych montażach może być trudniejsze jako że oś porusza się bez większych oporów i nawet niewielkie przeciążenie powoduje jej ruch). Gdy wyważanie skończone ustawiamy teleskop pionowo do góry i blokujemy oś. Można włączyć montaż.
Pilot kontroler GoToNova
MiniTower sterowany jest za pomocą pilota z systemem GoToNova. Po włączeniu montażu pilot odczytuje z satelitów GPS dane i po chwili jest gotowy do użytku:
Przyciski mają typowe funkcjonalności:- Menu: Przejście do menu kontrolera (wybieranie obiektów, ustawienia, poprawki położenia montażu)
- Enter: Potwierdzanie danej operacji
- Strzałki góra/dół, prawo/lewo: ruch w osiach montażu, wybieranie elementów na liście w menu (góra/dół)
- Cyfry 1-9: wybór szybkości ruchu osi dla strzałek, wpisywanie liczb w ustawieniach
Po uruchomieniu montażu by cokolwiek zrobić ciekawego trzeba przejść do menu (przycisk Menu). W nim zobaczymy różne opcje:
- Select and slew: skierowanie teleskopu na wybrany obiekt
- Sync to target: wprowadzanie poprawek położenia po skierowaniu teleskopu na obiekt
- Set up controller: ustawienia montażu/kontrolera, w tym czas/położenie geograficzne
- Align: dodatkowe ustawienie systemu GoTo
Wybieramy "Select and slew", następnie interesujący nas obiekt - teleskop zostanie skierowany w jego stronę. By móc wprowadzać poprawki w położeniu musimy ponownie wejść do menu, wybrać "Sync to target", poprawić położenie i potwierdzić zmiany (każda zmiana musi przechodzić przez Sync to target). Za pomocą klawiatury numerycznej można zwiększać lub zmniejszać prędkość osi przy wykonywaniu korekt.
W ustawieniach poza elementami związanymi z działaniem kontrolera (głośność, podświetlenie) możemy ustawić czas (letni/zimowy), czy zmienić/wprowadzić poprawne położenie geograficzne. Od tych dwóch ustawień zależy dokładność prowadzenia jak i celność systemu GoTo.
Efektywność prowadzenia
SCT 11" znajduje się na granicy nośności tego montażu. Takiego zestawu używałem do fotografowania Wenus na zachodnim niebie. Z balkonu zachodniego nieba nie widzę więc potrzebowałem czegoś mobilnego by móc fotografować gdzieś w okolicy. MiniTower jest lżejszy i łatwiejszy w ręcznym transporcie niż HEQ5.
Mimo iż C11 znajduje się na limicie jego nośności to prowadził tubę dość dobrze. Przy f/10 DMK21AU618 spokojnie mogła nagrywać klipy, choć co jeden, kilka klipów trzeba było pozycję Wenus poprawiać. Przy f/20 z C11 stopień trudności wzrasta. Największym problemem są luzy na osiach - zmieniając kierunek ruchu danej osi następuje niewielki skok w wybranym kierunku. Po przesunięciu musiałem cofnąć w przeciwną stronę by oś odskoczyła z powrotem. Zapewne da się to ograniczyć (opis na astro4u), ale w rozkręcanie montażu się nie bawiłem (do tego używany przeze mnie montaż nie był nowy). Przy mniejszych teleskopach do jakich montaż ten został przewidziany nie powinno być większych problemów. Tym bardziej wizualnie.
Podsumowując MiniTower jest całkiem solidnym montażem o dobrej jakości prowadzenia. Jeżeli potrzebujesz czegoś bardziej mobilnego do (głównie) obserwacji wizualnych - możesz rzucić okiem na te montaże azymutalne iOptrona.
Comment article